Choroba SIBO: co to jest i jak ją rozpoznać?

Choroba SIBO, czyli zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego, to schorzenie, które może mieć istotny wpływ na jakość życia pacjentów. Charakteryzuje się nadmiernym wzrostem liczby bakterii w jelicie cienkim, co prowadzi do różnych dolegliwości żołądkowo-jelitowych. W artykule przedstawiamy, czym jest SIBO, jakie są jego objawy, przyczyny, a także metody diagnostyki i leczenia.

Co to jest SIBO?

SIBO, czyli zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth), to stan patologiczny, w którym w jelicie cienkim występuje nadmierna ilość bakterii. W normalnych warunkach jelito cienkie zawiera stosunkowo niewielką liczbę bakterii, jednak w przypadku SIBO liczba ta znacząco wzrasta, co prowadzi do zaburzenia równowagi mikrobiologicznej.

Choroba ta często wiąże się z innymi schorzeniami, takimi jak zespół jelita drażliwego, choroba Leśniowskiego-Crohna czy cukrzyca. Może również wynikać z nieprawidłowości anatomicznych, zaburzeń motoryki jelit lub stosowania niektórych leków.

Jakie są przyczyny SIBO?

Przyczyny SIBO są złożone i różnorodne. Do najczęstszych należą:

• Nieprawidłowości anatomiczne, takie jak uchyłki jelita cienkiego.
• Zaburzenia motoryki jelit, które prowadzą do spowolnienia przepływu treści pokarmowej.
• Choroby współistniejące, takie jak cukrzyca, marskość wątroby, czy przewlekłe zapalenie trzustki.
• Stosowanie leków, w tym opioidów i inhibitorów pompy protonowej.
• Nabyte oraz wrodzone niedobory odporności.

Jakie są objawy SIBO?

Objawy SIBO mogą być różnorodne i często niespecyficzne, co utrudnia postawienie jednoznacznej diagnozy. Do najczęstszych dolegliwości należą:

• Wzdęcia i bóle brzucha.
• Przewlekła biegunka lub zaparcia.
• Uczucie pełności w jamie brzusznej.
• Nagła utrata masy ciała.
• Niedokrwistość i niedobory witamin, zwłaszcza witaminy B12.

W zaawansowanych przypadkach choroba może prowadzić do niedożywienia i osłabienia organizmu.

Jak rozpoznać SIBO?

Diagnoza SIBO opiera się na dokładnym wywiadzie lekarskim oraz szeregu badań dodatkowych. Najczęściej stosowanym testem jest wodorowy test oddechowy, który pozwala na wykrycie nadmiernej ilości wodoru i metanu w wydychanym powietrzu, będących efektem fermentacji bakteryjnej w jelitach.

Inne metody diagnostyczne obejmują badania laboratoryjne krwi, które mogą wykazać niedobory witamin i albumin, oraz badania bakteriologiczne treści jelitowej pobranej podczas endoskopii. W niektórych przypadkach lekarz może zlecić badania obrazowe, takie jak RTG czy tomografię komputerową.

Jak wygląda leczenie SIBO?

Leczenie SIBO koncentruje się na zmniejszeniu liczby bakterii w jelicie cienkim i przywróceniu równowagi mikrobiologicznej. Podstawą terapii jest antybiotykoterapia, która zazwyczaj trwa od 7 do 14 dni. Często stosowane antybiotyki to metronidazol, doksycyklina oraz rifaksymina.

W przypadku stwierdzonych niedoborów witamin i minerałów konieczna jest odpowiednia suplementacja. Ważnym elementem leczenia jest także dieta, która powinna być niskocukrowa i bogata w białko oraz tłuszcze. Zaleca się dietę low FODMAP, ograniczającą spożycie fermentujących węglowodanów.

Dieta w SIBO – co jeść, a czego unikać?

Dieta w SIBO odgrywa kluczową rolę w łagodzeniu objawów. Zaleca się unikanie produktów łatwo fermentujących, takich jak:

• Nabiał, zwłaszcza mleko i sery pełnotłuste.
• Warzywa strączkowe, takie jak groch, fasola i soczewica.
• Produkty bogate w cukry proste i rafinowane.
• Niektóre owoce, jak jabłka, gruszki czy śliwki.

Zamiast tego warto sięgać po produkty białkowe, tłuszcze oraz warzywa zielone.

Jak zapobiegać nawrotom SIBO?

Profilaktyka SIBO polega na eliminacji czynników ryzyka oraz dbałości o zdrową dietę. Ważne jest, aby unikać leków, które mogą sprzyjać rozwojowi choroby, a także regularnie kontrolować stan zdrowia u lekarza. Współpraca z dietetykiem może pomóc w utrzymaniu odpowiedniej diety i uniknięciu nawrotów choroby.

Co warto zapamietać?:

• SIBO (zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego) charakteryzuje się nadmiernym wzrostem bakterii w jelicie cienkim, co prowadzi do dolegliwości żołądkowo-jelitowych.
• Przyczyny SIBO obejmują nieprawidłowości anatomiczne, zaburzenia motoryki jelit, choroby współistniejące oraz stosowanie niektórych leków.
• Objawy SIBO to m.in. wzdęcia, bóle brzucha, przewlekła biegunka, uczucie pełności, nagła utrata masy ciała oraz niedobory witamin.
• Diagnostyka SIBO opiera się na wodorowym teście oddechowym oraz badaniach laboratoryjnych i obrazowych.
• Leczenie SIBO obejmuje antybiotykoterapię, suplementację witamin oraz dietę niskocukrową, zalecaną jest dieta low FODMAP.