Jakie są objawy AZS u dzieci? Przewodnik dla rodziców

Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą chorobą, która dotyka coraz większą liczbę dzieci i niemowląt. Charakteryzuje się uporczywym świądem i suchością skóry, co może prowadzić do powstania bolesnych ran. Objawy te są nie tylko uciążliwe dla dziecka, ale także stanowią wyzwanie dla rodziców, którzy muszą zadbać o odpowiednią pielęgnację skóry swojego malucha. W artykule omówimy objawy AZS u dzieci, przyczyny choroby oraz metody radzenia sobie z tym schorzeniem.

Jak rozpoznać AZS u dzieci?

Atopowe zapalenie skóry u dzieci objawia się różnorodnie w zależności od wieku dziecka. Najczęstsze objawy, które powinny zwrócić uwagę rodziców, to uporczywy świąd skóry, suchość oraz zaczerwienienie. Świąd jest jednym z najważniejszych symptomów, który często prowadzi do drapania, co z kolei może powodować wtórne infekcje bakteryjne. Warto zaznaczyć, że objawy AZS mają charakter przewlekły i mogą przebiegać falami – okresy zaostrzeń przeplatają się z fazami poprawy.

Zmiany skórne u niemowląt

U niemowląt zmiany najczęściej występują na twarzy, szczególnie na policzkach, czole, a także w okolicach owłosionej skóry głowy. Skóra w tych miejscach staje się sucha, zaczerwieniona i łuszcząca się. Często pojawiają się również pęcherzyki, które po rozdrapaniu tworzą strupki. Objawy te mogą być mylone z innymi chorobami skórnymi, dlatego ważne jest, aby lekarz postawił właściwą diagnozę.

Zmiany skórne u starszych dzieci

W przypadku starszych dzieci zmiany skórne często lokalizują się w zgięciach łokci, kolan, nadgarstków oraz na szyi. Skóra w tych miejscach jest bardziej podatna na pocieranie i drażnienie, co może prowadzić do lichenizacji, czyli pogrubienia skóry. Warto również zwrócić uwagę na to, że objawy AZS u starszych dzieci mogą obejmować także zaczerwienienie, suchość i swędzenie skóry na grzbietach rąk i stóp.

Jakie są przyczyny AZS?

Przyczyny atopowego zapalenia skóry są złożone i wieloczynnikowe. Choroba ma podłoże genetyczne, a także związana jest z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu odpornościowego. U dzieci z AZS obserwuje się zwiększoną przepuszczalność bariery skórnej, co prowadzi do utraty wilgoci i większej podatności na alergeny. Do najczęstszych alergenów należą pyłki roślin, roztocza kurzu, sierść zwierząt oraz niektóre pokarmy.

Genetyczne predyspozycje

Choroba często występuje w rodzinach obciążonych innymi chorobami alergicznymi, takimi jak astma czy alergie pokarmowe. Jeśli jedno z rodziców cierpi na AZS, ryzyko wystąpienia tej choroby u dziecka wzrasta do 40%, a jeśli oboje rodzice są dotknięci chorobami atopowymi, ryzyko to wynosi nawet 60%.

Czynniki środowiskowe

Równie istotne są czynniki środowiskowe, które mogą nasilać objawy choroby. Zanieczyszczenia powietrza, kurz, pyłki roślin oraz gwałtowne zmiany temperatury to tylko niektóre z nich. Warto również zwrócić uwagę na kosmetyki i detergenty używane do pielęgnacji skóry dziecka, które mogą zawierać substancje drażniące.

Jak pielęgnować skórę dziecka z AZS?

Prawidłowa pielęgnacja skóry dziecka z atopowym zapaleniem skóry to kluczowy element w walce z objawami tej choroby. Podstawą jest regularne nawilżanie i natłuszczanie skóry za pomocą emolientów, które pomagają odbudować barierę ochronną naskórka i zmniejszają suchość skóry.

Codzienna pielęgnacja

Kąpiele powinny odbywać się w letniej wodzie, aby nie wysuszać skóry. Czas kąpieli nie powinien przekraczać 5-10 minut. Po kąpieli skórę należy delikatnie osuszyć ręcznikiem, nie pocierając jej. Następnie zaleca się nałożenie emolientu na jeszcze lekko wilgotną skórę, co pozwala na lepsze wchłonięcie preparatu.

• Unikaj gorącej wody podczas kąpieli
• Stosuj delikatne, hipoalergiczne środki myjące
• Natychmiast po kąpieli nawilżaj skórę emolientami
• Używaj ubrań z naturalnych tkanin, które nie podrażniają skóry

Unikanie czynników drażniących

Aby zapobiec zaostrzeniom AZS, ważne jest unikanie czynników drażniących. Warto zwrócić uwagę na skład kosmetyków oraz środków do prania ubrań dziecka, wybierając te przeznaczone dla alergików. W przypadku stwierdzenia alergii pokarmowej należy wyeliminować z diety dziecka szkodliwe produkty.

Jak leczyć atopowe zapalenie skóry?

Leczenie AZS jest procesem długotrwałym i wymaga współpracy z lekarzem dermatologiem oraz alergologiem. Terapia farmakologiczna obejmuje stosowanie preparatów przeciwzapalnych, takich jak maści sterydowe czy inhibitory kalcyneuryny, które łagodzą stan zapalny i świąd. W cięższych przypadkach lekarz może zalecić leki doustne.

Leki przeciwzapalne

Preparaty steroidowe są często stosowane w leczeniu zaostrzeń AZS. Ze względu na możliwość wywoływania działań niepożądanych, lekarz dobiera je indywidualnie do potrzeb pacjenta. Nowoczesne inhibitory kalcyneuryny, takie jak takrolimus czy pimekrolimus, są bezpieczniejszą alternatywą dla sterydów i mogą być stosowane profilaktycznie w celu zapobiegania zaostrzeniom.

Terapia przeciwświądowa

Z uwagi na intensywny świąd, dzieci z AZS często wymagają terapii przeciwświądowej z zastosowaniem leków przeciwhistaminowych. Niektóre z nich, jak te pierwszej generacji, dodatkowo działają uspokajająco i ułatwiają zasypianie. W cięższych przypadkach pomocna może być także fototerapia, czyli naświetlanie promieniami ultrafioletowymi.

Codzienne wyzwania związane z AZS

Życie z atopowym zapaleniem skóry to nie tylko kwestia dermatologiczna – wpływa także na codzienne funkcjonowanie dziecka. Przewlekły świąd i suchość skóry mogą zakłócać sen, powodować rozdrażnienie i wpływać na samopoczucie dziecka. Dlatego tak ważne jest wsparcie emocjonalne i psychiczne oraz zrozumienie ze strony rodziców.

Rodzice, mimo zmartwień, powinni otoczyć swoje dziecko troską, uspokajać je oraz zapewnić mu niezbędne wsparcie psychiczne, która pozwoli mu poradzić sobie w trudnych sytuacjach.

Dzięki odpowiedniej pielęgnacji, leczeniu oraz wsparciu ze strony rodziny, dzieci z atopowym zapaleniem skóry mogą cieszyć się pełnią życia, pomimo wyzwań, jakie niesie ze sobą ta choroba.

Co warto zapamietać?:

• Atopowe zapalenie skóry (AZS) to przewlekła choroba, która dotyka coraz więcej dzieci, objawiająca się uporczywym świądem i suchością skóry.
• Objawy AZS różnią się w zależności od wieku: u niemowląt występują głównie na twarzy, a u starszych dzieci w zgięciach łokci i kolan.
• Przyczyny AZS są złożone, obejmują czynniki genetyczne (40% ryzyka przy jednym rodzicu z AZS, 60% przy obojgu) oraz środowiskowe, takie jak alergeny i zanieczyszczenia.
• Prawidłowa pielęgnacja skóry dziecka z AZS obejmuje nawilżanie emolientami, unikanie gorącej wody i stosowanie hipoalergicznych środków myjących.
• Leczenie AZS wymaga współpracy z lekarzem i może obejmować stosowanie leków przeciwzapalnych oraz terapii przeciwświądowej, a także wsparcie emocjonalne dla dziecka.